Project Description

Ortodonti

Ortodonti,diş hekimliğinin diş ve yüz düzensizliklerinin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Ortodontinin asıl amacı diş, çene ve yüz bölgesini ilgilendiren bozuklukların oluşmasını önlemektir. Aynı zamanda mevcut bozuklukların ilerlemesini durdurmak, tedavi etmek ,ağız diş sağlığını korumak ve bununla birlikte iyi bir estetik fonksiyon (ısırma, çiğneme, konuşma, gülme) sağlamayı hedefleyen uzmanlık dalıdır.

Ortodontik tedavi öncesi teşhis ve tedavi planlaması için bir takım analizler yapılması gereklidir. Diş doktorunuz çekilen röntgen film üzerinde analiz yaparak dişlerin çene içindeki durumlarını tespit eder. Fotoğraflardan gülüş analizi ve profil analizi yapılmaktadır. Ayrıca dişlerin yeterli yere ihtiyacı olup olmadığı veya diş boyut anomalisi tespiti için de model analizi gereklidir.

Ortodontik tedavi her yaşta uygulanabilir. Ancak özellikle çene bölgesini ilgilendiren sorunlar varsa, büyüme ve gelişimden de yararlanabilmek için çocukların tam buluğ çağına girmeden önce (10-12 yaş) muayene edilmeleri gerekmektedir. Eğer gerekli ise tedavilerine hemen başlanmalıdır.

5-6 yaşlarındaki çocuklarda ise büyüme ve gelişimi bozabilecek sorunların erkenden saptanabilmesi için ortodontik muayene çok yararlıdır.

Koruyucu ortodonti tedavinin amacı, daimi dişlerin düzgün sürebilmeleri için yeni dişlere yeterli yeri hazırlamaktır. Bu amaçla erken kaybedilen süt dişlerinin yerini koruyan yer tutucular hazırlanmaktadır. Ayrıca diş çürüklerine yatkın çocukların pedodontistler tarafından takibi önerilmektedir.

Önleyici ortodonti kötü alışkanlıklar olarak sıralayabileceğimiz parmak emme, anormal yutkunma, dil emme gibi faktörlere bağlı gelişebilecek problemleri önlemek veya daimi dişlere yer kazanmak amacıyla çeşitli hareketli aygıtlar hazırlayarak yapılan tedavilerdir.

Daimi dişler sürdükten sonra 12-13 yaşlarından sonra ortodontik tedavi artık dişlerin üzerine yapışan ve tedavi süresince çıkarılmayan braketler ve bu braketlerin içinden geçen tellerle yapılmaktadır. Bazı diş bozuklukları ise dişlerin iç yüzeylerine braket uygulanmasına izin vermekte, böylece tamamen görünmez olabilmektedir (Lingual Ortodonti). Sabit ortodontik tedavi sağlıklı diş ve dişetlerine sahip her yaştaki hastaya uygulanabilmektedir.

Ortodontik tedavi süresi pek çok faktöre bağlıdır. Ancak ortodontik tedavide süreyi etkileyen en önemli faktör, ortodontik sorunun şiddetidir. Ortalama tedavi süresi 18 ay olmakla birlikte, tedavi süresi sorunun şiddetine göre 8-30 ay arasında değişebilmektedir.

Tedavi süresince asitli içeceklerden ve yapışkan tatlı, karamel gibi yiyeceklerden uzak durmak gerekmektedir. Tedavi boyunca elma, ayva, havuç gibi sert gıdalar ısırarak yenmemelidir. Bu tür gıdaları küçük parçalara ayırarak yemek uygundur. Ayrıca yine ısırarak tüketilen sandviç, tost, hamburger türü yiyecekleri de tedavi süresince yememek uygundur. Fındık, ceviz, leblebi gibi kuruyemişlerin ayrıca kiraz, erik, zeytin gibi besin maddelerinin çekirdekleri çıkarılmadan yenilmesinin braket ve tellere zarar verme olasılığı olduğundan uygun değildir.

Ortodontik tedavi amacı ile diş çekilmesi hastalar tarafından tercih edilmeyen bir durumdur. Diş çekimine karar vermede, alt ve üst çenedeki çapraşıklık miktarı, alt ve üst çenenin büyüme şekli ve hastanın yüz profili gibi kriterler esas alınır. Ortodontik tedavi amacıyla genelikle 1. küçük azı dişleri çekilmektedir. Bunun sebebi, bu dişlerin genellikle çapraşıklık bölgesine yakın olmaları, çenenin her iki tarafında ikişer adet bulunmaları ve çekimlerinin estetik olarak rahatsızlık vermemesidir. Elde edilen sonucun daha stabil olacağı, başarılı bir ortodontik tedavi için diş çekimi gerekebilir. 20 yaş dişlerin  konumu ve yapılan tedavi üzerindeki negatif etkisini  düşündüğünden, bu dişlerin çekilmesine karar verebilir.

Gömük dişleri ortodontik tedavi ile sürdürmek mümkündür. Nadir vakalarda dişlerin sürmesi imkansızdır. Gömük dişlerin sürdürülebilme potansiyellerini ve kemiğin içindeki pozisyonlarını teşhis için 3 boyutlu volumetrik tomografi kullanılır.

Sabit ortodontik tedavi gören hastalarda 4-6 hafta arasında değişmektedir. Daha sık kontrol gerektiren özel durumlarda ise randevular buna uygun olarak verilir.

Son yıllarda metal braketlere göre daha az dikkat çeken diş renginde porselen braketlerin kullanımı artmıştır. Ayrıca dişlerin dile bakan yüzeylerine yerleştirilen braket sistemleri (lingual braket) geliştirilmiştir. Uygun vakalarda  Hastanemizde braket ve diş teli kullanmadan, şeffaf kalıplar (invisalign tedavisi)  ile çapraşıklıklar düzeltilir. İki haftada bir değiştirilecek olan hastaya özel bu kalıpları günde yaklaşık 20 saat kullanmak gerekmektedir. Tedavi süresi vakaya göre 2 ile 24 ay arasında değişmektedir.

Diş telleri çıkarıldıktan sonra dişler eski pozisyonlarına dönmek isterler. Dişleri mevcut pozisyonlarında tutmak için sabit ya da hareketli pekiştirme apareyleri kullanılır. Bu apareyler önerilen sürelerde kullanılmazsa dişler tekrar bozulabilir.

Yetişkin hastalar için ortodontik tedavi evet mümkündür. Hastanemizin ortodonti bölümünde ayrıca estetik braket,estetik tel  kullanımı ve görünmeyen tel tedavisi (invisalign) seçeneklerinin sunulması yetişkin hastalar için tedaviyi daha keyifli hale getirmektedir.

Ortodontik tedavi esnasında ağız hijyeni korunması için diş yapınıza uygun fırça ve ara yüz fırçalarını kullanmanız gerekir. Ayrıca diş hekiminiz tarafından size gösterilen fırçalama tekniğini uygulamanız gerekir. Ağız duşu kullanımı da yine ağız hijyeninin sağlamasında yardımcı olmaktadır.

Sabit tel takımı esnasından (braketleme) ağrı oluşmaz.

Ark teli aktivasyonu sonrasında ilk 8 saat sonrası hafif ağrı oluşur.

Ekspansiyonda (damak genişletilmesi)  ağrı oluşmaz ,eğer oluşursa apareyin hemen çıkartılması gerekir..

Ağız dışı aygıtların kullanımında ağrı oluşmaz.

Yetişkin hastalarda ağrı oluşumu genç hastalara göre biraz daha fazladır.

Ortodontik tedavide oluşan ağrılar için parasetomol türevi ilaçları kullanabilirsiniz. Diş hareketini engellediğini düşünüldüğünden aspirin ve NSAİ önerilmez.