Project Description
Endodonti
Endodonti, diş sinirleri ve diş kökünü çevreleyen dokulardaki hastalıklarının tedavisi ile ilgilenen diş hekimliği dalıdır. Diş ağrısının, soğuk- sıcak hassasiyetinin, diş apselerinin, renkleşmiş dişlerin, kaza sonucu zarar gören dişlerin tedavisi, endodontik tedavi kapsamına girer. Kanal tedavisi ve kök çevresinde yapılan cerrahi girişimleri kapsar.
Hekimin bilgisi olmadan diş ağrıları için alınan antibiyotik, ağrı kesici, vitamin gibi ilaçların kullanımı tedavi için uygun değildir.
Tedavi hastalığın kaynağını belirleyip ortadan kaldırılması ile mümkündür. Diş çürük sebepli ağrıyorsa ve çürük sinirlere kadar ilerlemişse dişe kanal tedavisi yapılması gerekir. Ağrımayan diş her zaman sağlıklı diş değildir. Kronik enfeksiyonlarda genelde dişler ağrımaz
Diş Ağrılarının Sebebi:
Diş çürüğü
Kötü yapılmış veya ömrünü tamamlamış dolgu ve protezler
Dişler gelen darbeler sonucu ortaya çıkan yaralanmalar
Zararlı alışkanlıklar
Bazı diş eti hastalıkları
Diş kaynaklı olmadığı halde dişlere yansıyan ağrılar
Hekimin bilgisi olmadan diş ağrıları için alınan antibiyotik, ağrı kesici, vitamin gibi ilaçların kullanımı tedavi için uygun değildir. Tedavi hastalığın kaynağını belirleyip ortadan kaldırılması ile mümkündür. Diş çürük sebepli ağrıyorsa ve çürük sinirlere kadar ilerlemişse dişe kanal tedavisi yapılması gerekir.
Ağrımayan diş her zaman sağlıklı diş değildir. Kronik enfeksiyonlarda genelde dişler ağrımaz.
Gece Ağrısı ileri derece çürümüş bir dişin sonucu oluşur. Genellikle gece kendiliğinden başlayan zonklayan tarzda ağrılar görülür.
Böyle durumlarda kök kanal tedavisi, dişin içinde bulunan damar-sinir topluluğunun (diş pulpası) hastalıklarını tedavi etmek amacıyla yapılan tedavi işlemlerinin tümüne verilen addır. Kanal tedavisi, dişlerde ağrı, apse ve kist oluşumuna neden olan, iltihaplı veya ölü diş pulpasının (sinirinin), içinde bulunduğu kök kanallarından çıkartılması ve bu boşluğun, sağlığa zararlı olmayan bir maddeyle tam olarak doldurulması işlemidir.
Kök kanal tedavisi endodontistler ve diş hekimleri tarafından yapılabilir.
Dişin canlılığını sağlayan damar ve sinir paketi, zarar gördüğünde veya yaralandığında kendini yeniden tamir edemez ve ölür (Nekroz). Çürük ya da travma nediyle kaybedilebilecek ağrılı iltihablı kötü durumdaki dişler için kanal tedavisi uygulanabilir.
Derin çürükler sonucu pulpa (damar sinir paketi) kendini iyileştiremez ve enfeksiyon kök ucuna kadar yayılabilir. Enfeksiyonlu bir diş tedavi edilmez ise kist oluşumuna da sebep olur ve çene kemiğine zarar verebilir. Cerrahi müdahale veya dişin çekilmesi gerekebilir.
Dişlere Kök Kanal Tedavisinin Yapılmasını Zorunlu Kılan Durumlar :
Dişe veya çeneye gelen travma
Derin çürük nedeniyle meydana gelen sinir irritasyonu
İleri diş eti hastalıkları
Yüksek yapılmış, kapanışı tam ayarlanmamış dolgu ve kaplama protezler
Dişteki sinirlerin (diş pulpası) vücuttaki diğer dokular gibi kendini yenileme ve tamir etme kabiliyeti yoktur. Diş pulpasının iltihaplandığı veya canlılığını sürdüremeyeceği durumlarda kanal tedavisi uygulanır. Buradaki amaç, pulpa zarar görmesine rağmen, dişi çevreleyen dokuların sağlıklı olarak korunmasıdır.
Ağızda kanal tedavisi yapılarak kalan diş, canlılığını kaybetmiş ama en azından kendi dişiniz olarak çiğnemeye yardım etmeye devam edecek, bu şekilde yine o bölgedeki kemiğin aktif halde kalmasıyla beraber çene kemiklerindeki erimeyi de önleyecektir.
Kanal tedavisi yapılan dişin pulpası (sinirleri) alındığı için sıcak-soğuk benzeri ve diğer uyaranlardan etkilenmez. Fakat ilk birkaç hafta hafif bir ağrı ve çiğneme sırasında hassasiyet olabilir. Yapılan işlemler sonucu diş dokularının iyileşmesi sırasında bu tepkilerin görülmesi normaldir.
Uzun bir süre geçmesine rağmen ağrıyan kanal tedavili diş başarısız bir tedavinin işaretçisi olabilir. Dişin klinik ve radyografik muayene ile kontrol edilmesi gerekir. Sonucunda hekim “retreatment” adı verilen kök kanal dolgusunun sökülüp, tekrar temizlenip, yeniden doldurulması işlemini uygular. Yeterli gelmediği takdirde “kök ucu rezeksiyonu” adı verilen cerrahi tedavi de uygulanabilir.
Kanal tedavisi gören dişler canlılığını yitirdiği için esnekliği azalır ve kırılma riski yüksektir. Bu nedenle dişin madde kaybına göre ya dolgu ile ya da kuron restorasyonu yapılarak tedaviye devam edilir.
Kanal tedavisi yapılan dişin üstünde fazla madde kaybı yoksa normal dolgu yapmak, fazla madde kaybı varsa, diş duvarlarınızı destekleyecek, kırılmasını engelleyecek porselen dolgu (inley) yapmak gerekmektedir.
Dişin kenar duvarları kalmamışsa kök kanalınızdan destek alan döküm veya fiber post yapılıp üzerine kuron kaplama yapılabilir.
Kök kanal tedavisi diş kaybını önlemek amacıyla, dişin kök kısmında yer alan dokular ile ilişkili tedavidir. Yüksek başarı oranlarına rağmen (%90 üzeri), diğer tıp uygulamalarında olduğu gibi, kanal tedavisinin sonuçları için de garanti vermek mümkün değildir. Tedavide kullanılan aletler dişin içinde kırılabilir. Kanal tedavisi, gelecekte oluşacak diş çürümesi, diş kırıkları veya dişeti hastalıklarını önlemez. Bazı durumlarda kanal tedavisinin tekrarı, tedavi edilen dişe cerrahi müdahale veya çekim gerekebilir