Periodontoloji

Periodontoloji

Dişlerin etrafındaki destek dokuları ve dişetlerini etkileyen hastalıklara periodontal hastalıklar adı verilmektedir. Periodontal hastalıklar zamanında teşhis edilirse tedavi edilebilmektedir. Periodontal hastalıklar basit bir dişeti iltihabından çene kemiklerinin eridiği, dişlerin sallanarak kaybedildiği şiddetli enfeksiyonlara kadar geniş bir alanı kapsar.

Dişeti hastalıklarının ana nedeni bakteri plağı ve onun oluşturduğu  diştaşlarıdır. Bunların yanı sıra bazı insanlarda vücut savunma mekanizmaları diş-dişeti bölgesinde  yetersiz çalışır ve hastalık ortaya çıkabilir. Çapraşık dişler de bakteri plağı ve diş taşı oluşmasındaki en önemli faktörlerdendir. Yine genetik yapı da hastalığın gelişmesinde önemli bir etkendir. Sigaraya bağlı periodontal hastalıklara son yıllarda sıkça rastlanılmaktadır. Sigara kullanımında dişetleri ilk bakıldığında, kanamasız ve sağlıklı gibi gözükse de dişi çevreleyen alveol kemiğinde sistemik olarak kemik mineral dokusunun bozulmasından ileri gelen erimeler mevcuttur.

Diş Eti Hastalıklarının Belirtileri :

Diş fırçalaması sırasında diş etlerindeki kanama,

Kırmızı, şiş ve dokununca kanayan diş etleri,

Diş etlerinin dişlerden ayrılmaya başlaması,

Süreklilik gösteren kötü ağız kokusu,

Diş etleri ve dişler arasından iltihap gelmesi,

Dişlerin sallanması ve aralarının açılması,

Isırma durumunda dişlerin kapanışında değişme,

Ağızdaki hareketli protezlerin kapanışının değişimi

Diş eti hastalıklarının ana nedeni bakteri plağı ve onun oluşturduğu  diş taşlarıdır. Bunların yanı sıra bazı insanlarda vücut savunma mekanizmaları diş-diş eti bölgesinde yetersiz çalışır ve hastalık ortaya çıkabilir. Çapraşık dişler de bakteri plağı ve diş taşı oluşmasındaki en önemli faktörlerdendir. Yine genetik yapı da hastalığın gelişmesinde önemli bir etkendir. Sigaraya bağlı periodontal hastalıklara son yıllarda sıkça rastlanılmaktadır. Sigara kullanımında diş etleri ilk bakıldığında, kanamasız ve sağlıklı gibi gözükse de dişi çevreleyen alveol kemiğinde sistematik olarak kemik mineral dokusunun bozulmasından ileri gelen erimeler mevcuttur. Ağız hijyeni bozukluğu ve sigara gibi davranışsal risk faktörlerinin bir diğeri de “stres“tir. Stres, her hastalıkta olduğu gibi periodontal hastalığın da gelişmesi ve ilerlemesinde, kişinin hastalığa meyilini arttırır. Bir diğer etken hormonal değişimler olup, hastalık  puberte, hamilelik, menstürasyon, menopoz dönemlerinde görülebilir. Yine sistematik hastalıklardan kan hastalıkları, diabet gibi hastalıklar periodontal hastalığa neden olmaktadır.

Diş eti uyumu bozulmuş çarpraşık dişler düzgün dişler kadar kolay temizlenemediği için plak birikimi ve diş taşı oluşumu düzgün dişlere oranla çok fazladır. Diş eti hastalıklarının en önemli sebebi çarpık ve yamuk dişlerdir.

Kapanış bozuklukları dişlere çiğneme esnasında fazla yükler bindirerek travmalara sebebiyet vermektedir. Aşırı kapanış kuvvetlerine maruz kalan dişlerin etrafındaki kemikler travmaya bağlı eriyerebilirler. Çürüksüz ve sağlıklı ağızdaki dişlerde destek kemik dokusunu kaybederek sallanarak dökülebilirler.

Yapılan araştırmalara göre genetik bir yatkınlık vardır. Ayrıca ağız bakımının kötü olması ile diş eti hastalığının gelişme olasılığı artar.

Sigara kanser, akciğer, kalp hastalıkları gibi birçok önemli rahatsızlıklara sebep olur. Ayrıca ağız içi mukozası ve diş etleri için de zararlıdır. Diş etlerinin yumuşamasına ve diş eti hastalıklarının gelişmesine

Doğum kontrol hapları, antidepresanlar, kalp ilaçları ağız sağlığınızı etkiler.

Hamilelik, puberte, menopoz, mensturasyon gibi hormonal değişikliklerin yoğun olduğu dönemlerde ağız hijyeninize özen göstermeniz gerekmektedir. Diş etleriniz bu dönemlerde hassas olur. Diş eti hastalığına yatkınlık artar.Ayrıca tiroid hastalıkları da periodontal sorunlara yol açar.

Hipertansiyon, kanser gibi pek çok rahatsızlığın nedenlerinden biri olmasının yanında diş eti hastalıklarının da risk faktörlerindendir. Periodontal hastalıklar da dahil olmak üzere stres vücudun enfeksiyonla mücadelesini zorlaştırmaktadır.

Diş ve diş eti arasındaki kuvvetin azalmasına neden olarak periodontal doku yıkımına sebep olurlar. Diş etlerindeki çekilmenin bir sebebi de diş sıkmaktır. Gece plağı takılarak bu sıkma durdurulabilir.

Vücudun, immün (bağışıklık) sisteminin zayıflamasına ve buna bağlı olarak, diş eti enfeksiyonu dahil olmak üzere enfeksiyonlarla mücadelesinin zorlaşmasına neden olur. Özellikle C vitamini eksiklikleri diş eti problemlerine yol açar.

Diabet hastaları periodontal (diş eti) enfeksiyon açısından yüksek risk grubuna girerler. Ağız hijyenlerine ayrıca özen göstermelidirler.Bakımsız ağız erken dönemde diş kaybına neden olabilir.

Diş eti uyumu bozulmuş kuron ve köprüler veya taşkın yapılmış dolgular diş etlerinde problem oluşturur.

Periodontal hastalıklar, rutin diş muayenelerinde periodontal sond yardımıyla yapılan diş eti cebi ölçümleriyle ve panoramik röntgenlerle kemik kaybını değerlendirerek teşhis edilebilmektedir.

Diş eti hastalıklarının erken safhalardaki tedavisi genellikle diş taşı temizliği ve kök yüzeyi düzleştirilmesi ( Subgingival Küretaj )dir.Bu aşamalarda dişlerin etrafındaki ceplerden bakteri birikintileri ve diş taşları uzaklaştırılır ve kök yüzeyleri düzleştirilir.Bu işlemlerle iltihaba neden olan bakteriler ve toksik maddeler ağızdan uzaklaştırılır. Diş eti hastalıklarının erken safhalarında uygulanan bu işlemlerden başarılı sonuçlar alınmaktadır.

İlerlemiş hastalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahalenin amacı, derin ceplerdeki diş taşlarını ve hastalıklı dokuları ortamdan uzaklaştırarak iyileşmenin olabilmesi için kök yüzeylerini düzleştirmek, iltihaplı dokuları almak ve diş etlerine kolay temizlenebilmesi için uygun şekli vermektir.

Sağlıklı diş eti için diş etlerinizi florürlü bir diş macunuyla günde üç kere ve mümkünse her yemekten sonra fırçalayın.

Günde bir kere (gece yatmadan önce) diş ipi kullanın.

Dişlerinizi iyi temizleyin.

Yediklerinize dikkat edin. Aşırı rafine şeker içeren, özellikle de dişlerinize yapışan yiyeceklerden kaçının. Yeşil sebze ve elma gibi yiyecekleri seçin.

A ve C vitaminini eksik etmeyin. Bunlar kavun, brokoli, ıspanak, ciğer, güçlendirilmiş süt ürünleri, portakal, greyfurt, domates, patates ve yeşil biberde vardır.

Bunlara ek olarak diş hekimine düzenli şekilde gidilerek, ağız içi kontrollerinin yaptırılması da son derece önemlidir. Günlük ağız bakımı, diş taşlarının oluşumunu en az seviyede tutabilir ancak tamamen önleyemez.